✨Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người

Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính NgườiChúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao...

Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người

Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao nếu không hiểu tình dục ở loài người đã phát triển như thế nào.

Hơn 2000 năm đi sâu tìm hiểu bản tính con người nhưng dường như đề tài này vẫn chưa cạn đối với các nhà khoa học. Nhà khoa học Matthew White Ridley, bằng những công cụ sắc bén của bộ môn sinh học xã hội và kế thừa những nghiên cứu khoa học của những đồng nghiệp đi trước, trong cuốn sách “Hoàng hậu đỏ: Tình dục và sự tiến hóa của bản tính người”, ông đã dẫn dắt người đọc đi sâu tìm hiểu bản chất của bản tính người.

Cuốn sách gồm 10 chương, chia nội dung làm 2 phần tiến hóa và bản tính người. Ba phần đầu tiên của cuốn sách này là nói về tiến hóa, vì hiểu biết nền tảng về tiến hóa là quan trọng. Nhưng nếu như không thích các vấn đề về Gen thì các bạn cũng có thể tiến tới ngay các phần sau giải đáp hàng tá các thắc mắc rất thực tế trong xã hội về bản tính người, như: về sự khác biệt giữa giới tính nam và nữ, bản chất tình dục ở loài người, tình dục đồng giới, bản tính đàn ông và chế độ đa thê, bản tính nữ và chế độ một vợ một chồng hay tại sao đàn ông giàu có lại kết hôn với phụ nữ xinh đẹp?

Cái tên “Hoàng Hậu Đỏ” trong tiêu đề là dựa theo tên một quân cờ mà Alice gặp trong truyện “Thế giới trong gương”. Hoàng Hậu Đỏ là nhân vật cứ chạy mải miết không nghỉ mà vẫn không tiến được bao xa vì cảnh vật xung quanh cũng di chuyển cùng với nó. Bạn chạy càng nhanh, thế giới chuyển động cùng bạn càng nhanh và tiến bộ mà bạn đạt được càng ít. Cuộc đời là một cuộc thi đấu cờ mà nếu bạn thắng ván này thì đến ván sau bạn phải chấp đối thủ một con tốt. Đây là một ý tưởng ngày càng có ảnh hưởng trong thuyết tiến hóa và ta sẽ gặp lại nó nhiều lần xuyên suốt cuốn sách này.

Quy tắc Hoàng Hậu Đỏ sẽ thể hiện hết sức rõ rệt trong quan hệ giữa thú săn mồi và con mồi, giữa những vật ký sinh và vật chủ, giữa con đực và con cái của cùng một loài. Mọi sinh vật trên Trái Đất đều tham gia vào cuộc thi đấu cờ theo quy tắc Hoàng Hậu Đỏ với những vật ký sinh (hay vật chủ) của mình, với những con thú săn mồi (hay con mồi) của mình, và trên hết, với bạn tình của mình.

Nếu bạn là một người yêu thích khoa học, sinh học tiến hóa, hay chỉ quan tâm đến vấn đề bản chất giới tính của đàn ông và phụ nữ trong các mối quan hệ xã hội, tình yêu, bạn tình, vợ chồng,… cuốn sách này là dành cho bạn!

ĐÁNH GIÁ/NHẬN XÉT CHUYÊN GIA

“Hoàng hậu đỏ buộc chúng ta phải suy nghĩ lại mọi thứ từ sự tồn tại dai dẳng của phân biệt giới tính đến sự bền bỉ của tình yêu lãng mạn.”

“Một cuốn sách tuyệt vời, dí dỏm và sáng suốt, và chứa đầy những phỏng đoán khiêu khích.” - Wall Street Journal

CÂU QUOTE HAY

1, Khám phá và mô tả bản tính người, tìm hiểu xem nó khác bản tính của các động vật khác như nào là một nhiệm vụ thú vị không kém những nhiệm vụ khác mà khoa học đang đối mặt; nó cũng ngang tầm với việc nghiên cứu nguyên tử, gen và nguồn gốc vũ trụ. Thế nhưng khoa học vẫn khăng khăng né tránh thách đố này.

2, Trò chơi cờ vua sẽ thu hút đến thế nào nếu tất cả các quân cờ có đam mê và có trí năng, ít nhiều nhỏ bé và mưu mô; nếu bạn không chỉ không chắc chắn về đối thủ mà còn có chút không chắc chắn về bản thân mì

TRÍCH ĐOẠN HAY

1, Quy tắc Hoàng Hậu Đỏ không hiện diện trong mọi sự kiện tiến hóa. Hãy lấy ví dụ về loài gấu Bắc cực có bộ lông trắng và dày. Bộ lông dày là bởi vì tổ tiên gấu Bắc cực nào chịu lạnh tốt hơn thì sẽ sống sót tốt hơn để sinh sản. Như vậy có một quá trình tiến hóa tương đối đơn giản: lông cứ ngày càng dày hơn và gấu ngày càng cảm thấy ấm hơn. Lớp lông cách nhiệt ở gấu ngày càng dày hơn nhưng cái lạnh không vì thế mà trở nên ghê gớm hơn. Nhưng lông gấu có màu trắng vì nguyên nhân khác: ngụy trang. Gấu trắng có thể bí mật tiến lại gần hải cẩu dễ dàng hơn nhiều so với gấu nâu. Chắc là thuở xưa gấu từng dễ dàng tiến lại gần lũ hải cẩu Bắc cực bởi vì hải cẩu không hề sợ kẻ thù nào trên băng, hệt như ngày nay lũ hải cẩu Nam cực nằm trên băng mà hoàn toàn không biết sợ là gì. Vào ngày ấy, lũ gấu tiền Bắc cực dễ dàng bắt được hải cẩu. Nhưng chẳng bao lâu sau, những con hải cẩu nhút nhát, hay hoảng sợ có cơ hội sống lâu hơn những con hải cẩu cả tin, nên dần dần hải cẩu ngày càng thận trọng hơn. Đời sống của loài gấu trở nên khó khăn hơn. Lũ gấu phải rón rén tiến lại gần hải cẩu, nhưng hải cẩu vẫn dễ dàng nhận ra những con gấu đang tiến đến. Cho đến một ngày (có thể không đột ngột như thế, nhưng về nguyên tắc thì vẫn vậy), do đột biến ngẫu nhiên, một con gấu đẻ ra đàn con màu trắng chứ không phải màu nâu như thường lệ. Loại gấu này phát triển và sinh sôi nảy nở vì hải cẩu không nhận thấy khi gấu tiến đến. Nỗ lực tiến hóa của hải cẩu lại trở nên công cốc; chúng lại lùi về điểm xuất phát. Quy tắc Hoàng Hậu Đỏ vận hành như thế đấy.

2, Tại sao vòng eo lại quan trọng?

Câu trả lời cho câu hỏi này có thể nằm trong nghiên cứu của nhà tâm lý học người Ấn Độ tên là Dev Singh, hiện đang làm việc tại Đại học Texas ở Austin. Ông quan sát thấy cơ thể phụ nữ, không giống như đàn ông, trải qua hai lần thay đổi đáng chú ý giữa tuổi dậy thì và trung niên. Mười tuổi, một cô bé có dáng người không khác với dáng người cô có ở tuổi 40. Sau đó, đột nhiên các con số về số đo quan trọng của cô bị thay đổi: Tỉ lệ số đo vòng eo so với vòng ngực và hông của cô giảm đi nhanh chóng. Sau tuổi 30, nó lại tăng lên khi ngực cô mất đi sự săn chắc và vòng eo mất đi sự thon thả. Tỉ lệ của vòng eo so với ngực và hông không chỉ là những con số quan trọng mà còn là đặc điểm mà thời trang luôn nhấn mạnh đến. Áo lót, áo nịt ngực, vòng làm phồng váy, khung lót áo và váy phồng tồn tại để làm cho vòng eo trông nhỏ hơn so với ngực và mông. Áo ngực, miếng ghép độn ngực, miếng đệm vai (làm cho vòng eo trông nhỏ hơn) và thắt lưng bó sát ngày nay cũng có nhiệm vụ tương tự.

Singh nhận thấy rằng mặc dù cân nặng của các cô gái Playboy đã thay đổi, có một đặc điểm thì không: tỉ lệ giữa vòng eo và vòng hông của họ. Hãy nhớ lại rằng Bobbi Low tại Đại học Michigan cho rằng mỡ ở ngực và mông bắt chước xương hông rộng và lượng mô vú cao, trong khi vòng eo gầy chỉ ra rằng những đặc điểm đó không thể là do mỡ gây ra. Lý thuyết của Singh hơi khác biệt nhưng cũng tương đồng một cách thú vị. Ông lập luận rằng, đàn ông sẽ thấy phụ nữ với gần như cân nặng nào cũng hấp dẫn miễn là vòng eo của cô ấy nhỏ hơn nhiều so với hông.18

Nếu thấy điều này nghe có vẻ ngớ ngẩn, hãy xem xét kết quả thí nghiệm của Singh. Đầu tiên, ông cho những người đàn ông xem bốn phiên bản của cùng một bức ảnh về phần giữa cơ thể của một phụ nữ trẻ mặc quần short. Mỗi bức ảnh được thay đổi chút ít tỉ lệ giữa eo và hông: 0:6; 0:7; 0:8 và 0:9. Lần nào cũng vậy, họ đã chọn phiên bản hấp dẫn nhất là phiên bản có tỉvòng eo nhỏ nhất. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên, nhưng ông đã thấy một sự nhất quán đáng chú ý giữa các đối tượng nghiên cứu của mình. Tiếp theo, ông cho các đối tượng nghiên cứu xem một loạt các hình vẽ phụ nữ, thay đổi theo cân nặng và theo tỉ lệ giữa eo và hông. Ông thấy rằng một người phụ nữ nặng cân với tỉ lệ eo và hông thấp được ưa thích hơn một phụ nữ gầy với tỉ lệ eo và hông cao. Hình mẫu lý tưởng là người có tỉ lệ eo và hông nhỏ nhất chứ không phải là người có thân hình gầy nhất.

Mối quan tâm của Singh là về chứng chán ăn, những kẻ bắt nạt và phụ nữ bị ám ảnh bởi việc giảm cân ngay cả khi họ gầy. Ông tin rằng vì việc ăn kiêng của phụ nữ gầy không có tác dụng gì đối với tỉ lệ vòng eo và hông – nếu có thì nó làm cho tỉ lệ này lớn hơn vì hông bị thu nhỏ lại – họ bất hạnh vì không bao giờ cảm thấy mình hấp dẫn hơn.

Tại sao tỉ lệ eo-hông lại quan trọng? Singh quan sát thấy rằng sự phân phối chất béo “gynoid”, loại mỡ tích tụ nhiều hơn ở hông, ít hơn ở thân trên, rất cần thiết cho những thay đổi nội tiết tố liên quan đến khả năng sinh sản ở nữ giới. Sự phân bố chất béo “android”, mỡ tích tụ ở bụng và ít hơn ở hông, liên quan đến các triệu chứng bệnh tật ở nam giới như bệnh tim, thậm chí cả ở phụ nữ. Nhưng cái nào là nguyên nhân và cái nào là kết quả? Theo tôi, có nhiều khả năng là ảnh hưởng của nó đến cả hình dáng và hormone đều do sự chọn lọc giới tính của các thế hệ nam giới hơn là do sở thích của nam giới về hình dáng bởi vì đó là cách duy nhất các hormone có thể bị buộc phải làm việc. Khoảng thời gian tương đối ngắn mà phụ nữ có thân hình đồng hồ cát, giả sử từ 15 đến 30 tuổi, là một hiện tượng chọn lọc giới tính. Nó là do sự cạnh tranh để thu hút đàn ông hơn bất kỳ nhu cầu sinh học nào khác. Đàn ông đã vô thức đóng vai trò là người gây giống có chọn lọc của phụ nữ.

Low đưa ra một lý do khả dĩ cho sự ưa thích tỉ lệ eo hông thấp của nam giới – chọn phụ nữ hông rộng có khả năng sinh nở cao hơn. Hầu hết loài vượn sinh ra những con non có bộ não đã phát triển được một nửa. Não của các em bé sơ sinh đã phát triển một phần ba ở thời điểm được sinh ra và chúng ở trong bụng mẹ trong khoảng thời gian ít hơn nhiều so với động vật có vú bình thường, so với tuổi thọ của con người. Lý do rất rõ ràng: Nếu cái lỗ trong khung xương chậu mà qua đó chúng ta được sinh ra (âm đạo) tương đối lớn hơn, các bà mẹ của chúng ta sẽ không thể đi lại được. Chiều rộng của hông con người đạt đến một giới hạn nhất định và không thể lớn hơn được nữa. Khi bộ não tiếp tục phát triển lớn hơn, sinh sớm hơn là lựa chọn duy nhất của loài người. Hãy tưởng tượng áp lực tiến hóa của quá trình này lên kích thước hông của phụ nữ. Người đàn ông luôn luôn khôn ngoan khi chọn người phụ nữ có hông lớn nhất mà anh ta có thể tìm thấy, thế hệ này qua thế hệ khác, trong hàng triệu năm. Tại một thời điểm nhất định, kích thước vùng hông không lớn hơn được nữa nhưng đàn ông vẫn có sở thích này, vì vậy phụ nữ có vòng eo thon thả trông có vẻ có hông lớn hơn nên được ưa thích hơn.19

Tôi không biết mình có tin câu chuyện này hay không. Tôi không thể tìm thấy lỗ hổng logic nào trong đó (mặc dù trong lần đọc đầu tiên dường như có rất nhiều), cũng như tôi không thể hoàn toàn cho rằng nó phù hợp để lý giải niềm đam mê sự mảnh mai của đàn ông. Tôi cũng có một nghi ngờ dai dẳng về các giả định của chúng ta rằng xu hướng ngưỡng mộ sự mảnh mai đã thay đổi. Giả sử các giả định của chúng ta là sai, như trong câu chuyện của nhà vua và con cá vàng. Giả sử đàn ông luôn thích phụ nữ mảnh mai hơn phụ nữ mập mạp vì sự mảnh mai có nghĩa là trẻ trung và trinh tiết. Rốt cuộc, như mọi công ty mỹ phẩm và bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ đều biết, tuổi trẻ luôn là chìa khóa đáng tin cậy nhất của cái đẹp. Có lẽ đàn ông không coi sự mảnh mai là dấu hiệu của địa vị hoặc khả năng sinh sản mà là của tuổi trẻ.

Tuổi trẻ đồng nghĩa với cái đẹp? Đàn ông không thể biết được tuổi tác của phụ nữ. Anh ta phải suy ra dựa trên ngoại hình, hành vi và danh tiếng của cô ấy. Điều thú vị đáng lưu ý là nhiều đặc điểm được chú ý nhất về vẻ đẹp phụ nữ lại bị suy giảm nhanh chóng theo tuổi tác: làn da không tỳ vết, đôi môi đầy đặn, đôi mắt trong veo, bộ ngực vun cao, vòng eo thon thả, đôi chân thon dài, thậm chí cả mái tóc vàng óng, thứ mà không có sự can thiệp của chất hóa học, hiếm khi có thể tồn tại ngoài tuổi 20, ngoại trừ những người có chế độ ăn uống tập luyện lành mạnh nhất (giống như người Viking). Theo hướng đã phát triển ở Chương 5, những điều này không thể giả mạo được. Chúng nói lên tuổi tác mà không dễ ngụy trang nếu không có phẫu thuật, trang điểm hoặc mạng che mặt. Từ lâu, người ta đã nhận thấy mái tóc vàng của phụ nữ được người châu Âu cho là đẹp hơn màu nâu hoặc đen. Thời La Mã cổ đại, phụ nữ nhuộm tóc vàng. Ở nước Ý thời trung cổ, mái tóc vàng và cái đẹp không tách rời nhau. Ở Anh, từ “vàng hoe” đồng nghĩa với “đẹp đẽ”.20 Mái tóc vàng óng của phụ nữ là một đặc điểm không thể giả mạo được trong việc chọn lọc giới tính, giống như dải đuôi dài của loài chim én. Tóc vàng ở trẻ em là một gen khá phổ biến ở người châu Âu (và rất thú vị là thổ dân Úc cũng như vậy). Vì vậy, khi một đột biến xuất hiện ở thời điểm không quá xa trong quá khứ, ví dụ ở một nơi nào đó gần Stockholm, mái tóc có màu vàng đến tận tuổi trưởng thành nhưng không vượt quá độ tuổi 20, bất kỳ người đàn ông nào có sở thích di truyền với phụ nữ tóc vàng sẽ chỉ kết hôn với phụ nữ trẻ tuổi, việc mà – trong một nền văn minh coi trọng hình thức – những người khác có thể không làm như vậy. Do đó, họ sẽ để lại nhiều hậu duệ hơn và sở thích di truyền về mái tóc vàng sẽ lan rộng. Điều này đến lượt nó sẽ gia tăng sự lan truyền của bản thân tính trạng bởi vì nó thực sự là một chỉ số trung thực về khả năng sinh sản của phụ nữ. Do đó, các quý ông thích phụ nữ tóc vàng.21

Tất nhiên, sở thích di truyền của nam giới là tùy ý, hoặc, nếu bạn thích, có thể nói nó là một câu chuyện ngụ ngôn. Có nhiều khả năng việc ưa thích tóc vàng của đàn ông Bắc Âu, nếu nó tồn tại, là một đặc điểm văn hóa được gieo vào trong họ một cách vô thức về mối liên quan giữa tóc vàng và tuổi trẻ. Mối liên hệ mà, một cách tình cờ, ngành công nghiệp mỹ phẩm đang nhanh chóng phá hoại. Nhưng ảnh hưởng là giống nhau: Một sự thay đổi di truyền do sở thích giới tính mang lại. Giả thuyết thay thế là đề xuất một số lý do tự nhiên cho việc tóc vàng có lợi thế, ví dụ, nó đi với làn da trắng, và làn da trắng sáng cho phép hấp thụ tia cực tím để giúp loại bỏ tình trạng thiếu vitamin D. Nhưng làn da không trắng hơn quá nhiều ở những người Thụy Điển tóc vàng so với người Thụy Điển tóc sẫm màu. Thực ra, làn da trắng đi với tóc đỏ chứ không phải tóc vàng.

Cho đến gần đây, chọn lọc giới tính là lý lẽ cuối cùng, khi lời kêu gọi chọn lọc tự nhiên do “môi trường” đã thất bại. Nhưng tại sao như vậy? Tại sao lại hợp lý hơn khi cho rằng người vùng Baltic chọn tóc vàng là do thiếu vitamin D hơn là cho rằng nó được chọn theo sở thích giới tính? Bằng chứng đang bắt đầu tích lũy chứng minh rằng con người là một loài có tính chọn lọc giới tính cao và nó giải thích cho sự khác biệt lớn giữa các chủng tộc về râu tóc, chiều dài mũi, độ dài tóc, độ xoăn của tóc, râu, màu mắt – những thay đổi ít liên quan đến khí hậu hoặc bất kỳ yếu tố vật lý nào khác. Ở loài trĩ đỏ, cứ một trong 46 quần thể hoang dã sống cô lập ở Trung Á lại có một sự kết hợp khác nhau trong phần trang trí bộ lông của những con chim trống: cổ trắng, đầu xanh lục, phao câu xanh lam, ngực màu cam. Tương tự như vậy, ở con người, chọn lọc giới tính là yếu tố ảnh hưởng.22

Nỗi ám ảnh của đàn ông với tuổi trẻ là đặc trưng của con người. Không có loài động vật nào khác được nghiên cứu có nỗi ám ảnh này mạnh mẽ đến như vậy. Tinh tinh đực thấy những con cái trung niên cũng như hấp dẫn như những con cái trẻ tuổi miễn là chúng đang ở thời kỳ động dục. Điều này rõ ràng là do thói quen hôn nhân trọn đời của con người, và thời gian nuôi con dài, chậm cũng là đặc trưng duy nhất của loài người. Nếu một người đàn ông dành trọn cuộc đời của mình cho một người vợ, anh ta phải biết rằng cô ấy có một đời sống sinh sản tiềm tàng lâu dài phía trước. Nói cách khác, chúng ta được sinh ra từ những người đàn ông chọn phụ nữ trẻ làm bạn đời và vì thế để lại nhiều con trai và con gái hơn những người đàn ông khác.23

THÔNG TIN TÁC GIẢ:

Matthew White Ridley (sinh năm 1958)

Nhà khoa học, nhà báo và doanh nhân người Anh. Ông nổi tiếng với các bài viết về khoa học, môi trường và kinh tế, thường xuyên cộng tác với tờ The Times.

Tác phẩm tiêu biểu:

  • The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature (1994)

  • Genome (1999)

  • The Rational Optimist: How Prosperity Evolves (2010)

  • The Evolution of Everything: How Ideas Emerge (2015)

  • Viral: The Search for the Origin of COVID-19 (2021)

Trường Teen là một chương trình gameshow tranh biện do Đài Truyền hình Việt Nam thực hiện , dành cho các bạn học sinh yêu thích tranh biện và nói lên suy nghĩ, quan điểm
Cuốn sách này trình bày một phương pháp trị liệu hiện đại. Những trường hợp được chọn lựa đến từ nhà tù hoặc phòng khám công cộng, trại tị nạn, nơi trú ẩn của người
Một cuốn tiểu sử đào sâu bậc nhất về Van Gogh. Vincent Van Gogh – một thiên tài, nhà họa sắc và là một họa sĩ có sự nghiệp nghệ thuật ngắn ngủi nhưng để
BỘ SÁCH DELUXE BOOKS (BỘ SÁCH SANG TRỌNG) – LEONARDO MICHELANGELO RAPHAEL – ABRAHAM LINCOLN – NAPOLEON – VÕ SĨ ĐẠO Buổi hôm trước tôi có cảm nhận lờ mờ về Tân Việt Books –
Khi những giới hạn đạo đức dần dà bị xâm lấn và con người phải vật lộn với những con quỷ ẩn sâu bên trong nội tâm, liệu bóng tối sẽ lan đến đâu trong
KHÔNG PHẢI BAO GIỜ CŨNG VẬY Tinh thần đích thực của Thiền Tác giả: Shunryu Suzuki Dịch giả: Minh tánh Nguyễn Duy Nhiên *** Không phải bao giờ cũng vậy ghi lại những bài giảng
Sách - Độc Thoại Khải Huyền - Bản Bìa Cứng Độc thoại khải huyền là một trong những tác phẩm hay nhất và khó đọc nhất của Hamvas Béla. Như chúng ta đã đọc trong
Sách - OSHO Ba Bước Tỉnh Thức Chuyện gì sẽ xảy ra sau khi tỉnh thức? Bạn sẽ nếm được hương vị của tính thiêng, thứ hương vị mà bạn đã cố công tìm kiếm
Chúng ta thường nhận được lời cổ vũ “Hãy cứ là chính mình”, nhưng có ai từng thắc mắc như thế nào mới “là chính mình” hay không? Bạn mong manh nhưng cũng mạnh mẽ,
Văn Học - Khái Lược Những Tư Tưởng Lớn Cá voi trắng trong Moby-Dick biểu tượng cho điều gì? Thế nào là cách viết dòng ý thức? Đâu là điểm chung giữa Lolita và Vượn
Hành Trình Khám Phá - Vương Quốc Thực Vật “Hành trình khám phá” là bộ sách về những điều lý thú trong thế giới quanh ta. Bộ sách sẽ mang tới cho bạn những khám
Trong diễn tiến xã hội, diễn thuyết đạt tới năng lực gọi là hùng biện có từ thời cổ đại. Nếu lấy phân kỳ trong triết học thì nó thể hiện trong xã hội Hy
Tâm Lý Học Tội Phạm Vén Màn Bí Mật Biểu Cảm ĐỪNG NGHE LỜI HỌ NÓI! HÃY QUAN SÁT BIỂU CẢM CỦA HỌ! Lập hồ sơ tội phạm là một nghề đặc thù được đào
Tội phạm học là ngành khoa học xã hội có vai trò đắc lực trong kiểm soát, đẩy lùi tội phạm, duy trì an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Với tính chất
Lần Theo Dấu Chữ Ngày nay, tận mắt nhìn lại một cuốn sách, tận tay chạm vào một tờ báo đã ra đời cách đây hơn một trăm năm, đa phần chúng ta không khỏi
Luật quốc tế bao gồm các nguyên tắc, quy phạm pháp luật tồn tại dưới hình thức thành văn hoặc bất thành văn điều chỉnh quan hệ hợp tác toàn diện giữa các quốc gia
500 bài thuốc hay chữa bệnh theo kinh nghiệm dân gian Tác giả: Hải Yến Giá bìa: 90.000 ₫ NXB: NXB Dân Trí Phát hành: Minh Thắng Năm xuất bản: 2023(ISBN: 9786043318265)(Mã sách: 8935236430449) Dạng
Giải Mã Alpha - Biến Đổi Cuộc Sống, Sức Khỏe Và Kinh Doanh Cuốn sách này không chỉ là kho tàng kiến thức, mà còn là ngọn hải đăng dẫn đường cho những ai đang
Ai cũng có một mặt tối muốn giữ cho riêng mình. Đó có thể là sự ghen tị, nỗi sợ, lo âu, chần chừ, kiêu ngạo hay tự ti… Góc tối đó có phải nguồn
Đây là cuốn hồi ký của bà Nguyễn Thị Bình, nguyên Phó Chủ tịch nước, nữ Bộ trưởng Ngoại giao đầu tiên, Trưởng đoàn đàm phán của Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa
Sử Bịa - 101 Điều Chưa Từng Xảy Ra Trong Lịch Sử Lịch sử là một bộ phận không thể tách rời khỏi đời sống của chúng ta. Hiện nay, với sự bùng nổ của
Nói về Digital Branding - Định Danh Trong Thời Đại Số - Tim Ruthven, Giám đốc Tiếp thị Đổi mới, Trường Kinh doanh Đại học Hoàng gia London có lời khen ngợi: “Cuốn sách này
– 40 Đề Thi và 40 Chủ Đề HSK4 : Cuốn sách cung cấp 40 đề thi đa dạng với 40 chủ đề phong phú, sát với độ khó của kỳ thi NEW HSK4. Điều
Quan Hệ Quốc Tế - Giảng Trình Huấn Luyện Kỹ Năng Đọc Hiểu, Biên, Phiên Dịch Các Văn Bản Quan Hệ Quốc Tế Quan hệ quốc tế là một ngành học quan trọng, trong đó
Trí Huệ: Những Hiểu Biết Thay Đổi Cuộc Đời
Khi ngoan ngoãn làm bài tập về nhà trong phòng riêng của mình, có bé Nora Davis 11 tuổi không hề biết bố mình đã tra tấn và giết hại biết bao phụ nữ trong
TÁC GIẢ: Zhu Qi Zhen Dịch giả: Hạnh Nguyễn THÔNG TIN XUẤT BẢN: Kích thước: 13x20,5 Số trang: 320 Mã EAN: 8936066697255 NXB liên kết: NXB DÂN TRÍ Sách do Công ty TNHH Văn hóa
Vẻ Đẹp Của Những Vật Dụng Hàng Ngày Cuốn sách Vẻ đẹp của Những Vật dụng Hàng ngày là tuyển tập các bài tiểu luận của Yanagi Sōetsu qua nhiều thời kỳ (từ năm 1920
Sara Crewe mới lên bảy. Cô bé được cha đưa đi học tại một trường nữ tư thục. Cha Sara sở hữu gia sản kếch xù, ông mua cho cô những quần áo đẹp nhất,
Bộ luật lao động quy định tiêu chuẩn lao động; quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của người lao động, người sử dụng lao động, tổ chức đại diện tập thể lao động, tổ chức đại
Lưỡi lam lẳng lơ là tác phẩm có thể đáp ứng được những kỳ vọng của người đọc ở một tiểu thuyết Mỹ đương đại - cốt truyện hấp dẫn, tình tiết hài hước, kết
1. Tác giả Jerome S. Bruner (1915-2016) là một trong những nhà tâm lí học (TLH) nổi tiếng và có ảnh hưởng nhất thế kỉ XX. Ông là một trong những gương mặt then chốt
Tác phẩm “Những Tinh Túy Chọn Lọc Trong Kinh Tạng Nikāya” do Glenn Wallis - Tiến sĩ Phật học tại Đại học Harvard - biên soạn, là một nỗ lực sâu sắc nhằm giới thiệu
Drawing Faces - Học Vẽ Theo Từng Bước - Hướng Dẫn Vẽ Khuôn Mặt Khuôn mặt người là một trong những chủ đề hội họa đầy thách thức nhưng cũng vô cùng hấp dẫn. Trong
Tâm lý học về kí ức - Chúng ta đối mặt với những ký ức xấu như thế nào? Có thể bạn đã nhận ra, những sự kiện buồn bã thường được lưu giữ trong
Trò Chơi Ô Chữ Số Thông Minh Kenken - Dành Cho Người Bắt Đầu (Tập 2) Giải ô số Kenken là một trò chơi ô chữ số trí tuệ. Trò chơi ô chữ số này
Hãy hiểu luật tâm thức để thực sự thức tỉnh trong “thời đại tỉnh thức”. Con người, dù là theo phái duy vật hay duy tâm, ăn chay hay ăn mặn, có tìm hiểu tâm
Luật Đất đai số 45/2013/QH13 ngày 29 tháng 11 năm 2013 của Quốc hội, có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 07 năm 2014, được sửa đổi, bổ sung bởi: Luật số 35/2018/QH14 ngày
Khoa Học & Nghệ Thuật Của Việc Ra Quyết Định Cuốn sách “Khoa học và nghệ thuật của việc ra quyết định” trình bày các quy tắc và công cụ đưa ra quyết định cơ
Elon Musk - Từ Ước Mơ Đến Hành Trình Quá Giang Vào Dải Ngân Hà Elon Musk được mệnh danh là Người Sắt bằng xương bằng thịt, nhưng qua cuốn sách này, bạn sẽ thấy
Hơn cả một tài liệu hướng dẫn, đây là lời mời gọi thầy cô cùng chúng tôi tham gia vào hành trình khám phá và kiến tạo tương lai giáo dục. Với sự hỗ trợ
Cuốn sách trang bị những kiến thức cơ bản, hệ thống về báo chí - truyền thông, giúp sinh viên tạo lập kiến thức nền tảng, chuẩn bị hành trang để từng bước vào nghề
Tác giả: Tim Marshall Dịch giả: Phan Linh Lan Nhà xuất bản: Hội nhà văn Số trang: 432 Kích thước: 14 x 20.5 cm Ngày phát hành: 11-2020 Giới thiệu sách “Khi chúng ta đang
- Tác giả: Nguyễn Văn Trung - Khổ sách: 14x20 cm - Số trang: 216 trang - Năm xuất bản: 2025 - NXB Tổng hợp TP.HCM Nội dung: Mục đích của cuốn sách nhỏ này
Cuốn sách này hướng tới việc xem xét và đánh giá phản biện những thay đổi và tính nhất quán trong cách diễn giải và biểu đạt chiến tranh của các học giả, cơ quan
Luân Xa - Kích Hoạt Sức Mạnh Chữa Lành Bằng Các Nghi Thức Hằng Ngày Bạn có bao giờ cảm thấy căng thẳng, mệt mỏi hay mất cân bằng trong cuộc sống? Hãy để
Sách chứa đựng nhiều sự kiện, nhiều suy nghĩ, tâm tư… giúp người đọc nhất là thế hệ trẻ hiểu thêm về lý tưởng và nhân cách của một nhà cách mạng, một nhà giáo
PRE-ORDER- HÀNG ĐẶT TRƯỚC DỰ KIẾN HÀNG VỀ: 11/10/2024 KHÁI NIỆM HỆ THỐNG PHÁP LUẬT Một dẫn nhập vào lý thuyết Tác giả: Joseph Raz Dịch giả: Huỳnh Thiên Tứ NỘI DUNG CHÍNH Một trong
Đôi lời của người dịch Trên tay bạn là một trong những tác phẩm hay nhất và khó đọc nhất của Hamvas Béla, tác phẩm Độc thoại khải huyền. Như chúng ta đã đọc trong
Ra đường gặp mèo đen, bạn sẽ nghĩ gì? Người Mỹ quan niệm đó là dấu hiệu cho thấy bạn đã bị á Người Trung Quốc cho rằng đó là hiện thân của đói nghèo.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm trên thế giới có hàng trăm nghìn trẻ em tử vong do tai nạn giao thông, cứ 4 phút lại có một
Sách "Môi trường xanh và chất lượng cuộc sống" Tác giả: CEO Đặng Đức Thành (chủ biên) và Tập thể tác giả - Nhà sáng lập Câu lạc bộ 120 tuổi - Chủ tịch Tập
Nghìn Lẻ Một Truyện Ma Nghìn lẻ một truyện ma là tuyển tập những truyện kể kỳ bí và rùng rợn về linh hồn và ma quỷ, được kết nối với nhau thành một câu
Tiệm Bánh Tang Lễ - Luyện Ngục Đường - Tập 2 Ở thế giới nọ, người ta cho rằng cái chết là khởi đầu dẫn sang một kiếp khác. Và vì vậy, để những linh
Tên đề tài: Sinh lý học - tập 2 (Dùng cho đào tạo sau đại học) Tác giả: GS.TS.BS. Phạm Thị Minh Đức (Chủ biên), TS.BS. Trịnh Hùng Cường, PGS.TS.BS. Lê Thu Liên, PGS.TS.BS Lê
TRƯỚC NHÀ CÓ CÂY HOÀNG MAI (tái bản lần thứ nhất có bổ sung và chỉnh sửa) Trước nhà có cây hoàng mai: Những ghi chép về Huế - xứ sở phong rêu kiêu sa
Công ty phát hành:Đông A Tác giả:DK NXB:NXB Dân trí Ngày phát hành:2019 Loại bìa:Bìa cứng Số trang:352 Kích thước:19.3*23.5 cm Thông tin chi tiết Công ty phát hành:Đông A Tác giả:DK NXB:NXB Dân trí
BÙNG NỔ BỘ NÃO VỚI SIÊU PHƯƠNG PHÁP HUẤN LUYỆN SILVA (Cuốn sách được Psychology today lựa chọn)  Bí kíp đặc biệt giúp tăng cường khả năng tập trung cao độ và sử dụng
Trang đầu 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Trang cuối
👁️ 2 | ⌚2025-09-12 23:39:49.800
VNĐ: 269,000
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%
Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người
NỘI DUNG CHÍNH Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao
Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa
Hoàng Hậu Đỏ: Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Nội dung: Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến
Hoàng Hậu Đỏ: Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Nội dung: Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến
Cuốn sách tuyển chọn các bài báo, công trình, bài viết, sáng tác bàn về vấn đề phụ nữ của bà Huỳnh Thị Bảo Hòa, một trong những nữ sĩ nổi tiếng VN đầu thế
Tác phẩm: “Kinh nghiệm và Giáo dục” (Experience and Education) Tác giả: John Dewey| Dịch: Phạm Anh Tuấn Tủ sách Khai phóng do Viện IRED phát hành | Nhà xuất bản Tri Thức KINH NGHIỆM
Hơn 2000 năm đi sâu tìm hiểu bản tính con người nhưng dường như đề tài này vẫn chưa cạn đối với các nhà khoa học. Nhà khoa học Matthew White Ridley, bằng những công
Hơn 2000 năm đi sâu tìm hiểu bản tính con người nhưng dường như đề tài này vẫn chưa cạn đối với các nhà khoa học. Nhà khoa học Matthew White Ridley, bằng những công
Combo GEN: Lịch Sử Và Tương Lai Của Nhân Loại + Năng Lượng GEN: Lịch Sử Và Tương Lai Của Nhân Loại GEN là một khái niệm trừu tượng, một thông điệp, một điều bí
THEO DẤU HOÀNG HẬU NAM PHƯƠNG VÀ VUA BẢO ĐẠI I. GIỚI THIỆU CHUNG “Theo dấu Hoàng hậu Nam Phương và Vua Bảo Đại” là cuốn tư liệu nhân vật viết về con người, cuộc
"Cải cách giáo dục là công việc hệ trọng có quan hệ mật thiết đến sự suy thịnh quốc gia dân tộc và tương lai của nhiều thế hệ, vì vậy cần phải được tiến
Tên sách : Giáo dục Việt Nam học gì từ Nhật Bản Tác giả: Nguyễn Quốc Vương Khổ sách: 15x23 Giá bìa: 123.000 đồng "Cải cách giáo dục là công việc hệ trọng có quan
Trái đất chuyển mình: Một lịch sử chưa kể về nhân loại (Bản đặc biệt) Tác giả: Peter Frankopan Dịch giả: Nguyễn Linh Chi, Đặng Thị Thái Hà, Hoàng Thảo, Phạm Danh Việt Lời giới
TRÁI ĐẤT CHUYỂN MÌNH - ẤN BẢN BÌA VẢI [Số lượng giới hạn] NHỮNG ĐẶC ĐIỂM RIÊNG BIỆT CỦA ẤN BẢN NÀY: 1. Thông tin cơ bản: Bìa cứng, gáy tròn, khổ 16x24cm, 920 trang,
Trái đất chuyển mình: Một lịch sử chưa kể về nhân loại (Bản đặc biệt) Tác giả: Peter Frankopan Dịch giả: Nguyễn Linh Chi, Đặng Thị Thái Hà, Hoàng Thảo, Phạm Danh Việt Lời giới
III. TRÍCH ĐOẠN “Trong tất cả những ân huệ mà chúng ta có thể tạ ơn trời, vị Hoàng hậu trẻ tuổi đã nhận được điều quý giá nhất: đó là thu hút trái
Trái Đất Chuyển Mình - Một Lịch Sử Chưa Kể Về Nhân Loại (Bìa Cứng) “Trái đất chuyển mình - Một lịch sử chưa kể về nhân loại góp phần khỏa lấp một khoảng trống
Sống mãnh liệt – Cuốn sách mới nhất của Rainer Zitelmann khám phá cách những người khuyết tật đạt được những điều phi thường trong cuộc sống và đặt ra những cột mốc mà dường
Hai ấn bản trước của Bài học Phần Lan đã mô tả cách một quốc gia Bắc Âu nhỏ bé xây dựng nên hệ thống trường học cung cấp khả năng tiếp cận nền giáo
Tác giả: John S. Strong, Tiến sĩ Phật học Đại học Chicago, Giáo sư Đại học Bates (Hoa Kỳ), là Giáo sư thỉnh giảng ở nhiều Đại học nổi tiếng thế giới như Chicago, Harvard,
BẢO HỘ TRƯỢT PATIN V5 Bộ bảo hộ tay chân trượt patin V5 - Bảo vệ bạn tránh những rủi ro chấn thương khi trượt hoặc tập luyện. An toàn và dễ sử dụng, phù
Tác giả: Bernhard Schlink Dịch giả: Vương Minh Thu Nhà xuất bản: Hội nhà văn Số trang: 352 Kích thước: 14x20.5 cm Ngày phát hành: 12-2018 “Một cuốn sách sâu sắc, chân thực và đầy
38 Đề Thi Học Sinh Giỏi Khoa Học Tự Nhiên Lớp 8 (Biên Soạn Theo Cấu Trúc Mới - Dùng Chung Cho Các Bộ SGK Hiện Hành) Quyển sách "38 Đề Thi Học Sinh Giỏi
TOEFL iBT Navigator: Writing (Kèm 1 Đĩa CD) thông qua phưong học theo từng giai đoạn để giúp bạn nâng cao điểm số môn viết, qua đó nâng cao điểm số iBT của mình. Trước
IKIGAI là tập hợp nhiều câu chuyện đời, chuyện nghề giản dị, lý giải tường minh năm điều cốt lõi của ikigai –triết lý sống mang lại hạnh phúc và trường thọ của người Nhật:
Bộ ăn dặm toàn diện T.L.I Richell Giới thiệu Bộ ăn dặm toàn diện T.L.I Richell là một sản phẩm thiết kế thông minh, đáp ứng đầy đủ nhu cầu ăn uống của bé từ
Giới thiệu: - Gel bôi da Pro Gel nano được biết đến là kem bôi ngoài da, giúp chữa lành vết thương. Sản phẩm gel bôi này giúp tiêu diệt đến 650 vi khuẩn và
“Hãy sống! Mình muốn hít thở thật sâu dưới trời xanh.” Một tâm hồn nhạy cảm. Một gia đình ấm áp. Một căn bệnh hiểm nghèo. Một cơ thể tật nguyền. Đó là những gì
STT Tên hàng 1 Giáo dục kinh tế và pháp luật 11 (Chân Trời Sáng Tạo) 2 Lịch sử 11 (Chân Trời Sáng Tạo) 3 Địa lí 11 (Chân Trời Sáng Tạo) 4 Hóa học
**** THÔNG TIN CHI TIẾT VỀ SẢN PHẨM Tác giả: Nhiều tác giả Ngôn ngữ: Tiếng Việt Năm xuất bản: 2024 Loại phiên bản: Phiên bản hàng năm Nhà Phát Hành: CÔNG TY TNHH ĐT
Nhà phát hành: Nhã Nam Nhà xuất bản: Phụ Nữ Tác giả: Gabrielle Zevin Dịch giả: AQ Số trang: 261 Kích thước: 15.5x24 cm Ngày phát hành: 2025 Loại bìa: Bìa mềm tay gấp THE
MỸ PHẨM XUÂN THÌ CAM KẾT: - Hàng thật, chính hãng 100% đúng mô tả (Sản phẩm có dán tem chống giả của Bộ Công An). - 100% Đổi trả miễn phí với sản phẩm
Marketing Du Kích Trong 30 Ngày (Tái Bản) Marketing du kích: Cách xây dựng thương hiệu và phát triển doanh nghiệp chỉ với ngân sách khiêm tốn. Có thể nói rằng chưa bao giờ Việt
Giới thiệu sách : Cuốn sách được viết theo trình tự trong sách giáo khoa, tập 1 gồm các bài học từ chương I đến chương VI, tập hai gồm các bài học từ chương
CON ĐƯỜNG CỔ XƯA Piyadassi Thera Dịch giả: Tỳ kheo Pháp Thông LỜI GIỚI THIỆU Phật học ngày này bao hàm cả một rừng kinh sách của nhiều Tông môn, Bộ phái. Riêng Tam tạng
Hoàng Đế ------------ Hoàng Đế là cuốn sách không chỉ mở đầu sự nghiệp quốc tế của phóng sự gia tầm cỡ nhất Ba Lan, mà còn đưa thể loại phóng sự lên ngang tầm
Trải nghiệm Nhân viên là gì? Trong nhiều thập kỷ qua, nhiều nhà quản lý doanh nghiệp luôn bị ám ảnh bởi việc tạo ra lợi nhuận và thúc đẩy tăng trưởng bằng cách liên
Tác Giả: Daniel H. Pink Công ty phát hành: First News - Trí Việt Ngày phát hành: 2019 Số trang: 264 Kích thước: 14,5 x 20.5 cm NXB: NXB Tổng hợp Giá bìa: 79.000VND Loại
Giá bộ: 156.000 VNĐ --------------- Công ty phát hành: First News - Trí Việt Nhà xuất bản: NXB Tổng Hợp TPHCM Tác giả: Amy Newmark Số trang: 164 Khổ sách: 13 x 20,5 cm Năm
Truyện Tôi là Bêtô là sáng tác mới nhất của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh được viết theo phong cách hoàn toàn khác so với những tác phẩm trước đây của ông. Những mẩu chuyện,
NỘI DUNG CHÍNH Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao
Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa
Hoàng Hậu Đỏ: Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Nội dung: Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến
Hoàng Hậu Đỏ: Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Nội dung: Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến
Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa
Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao nếu không hiểu
NỘI DUNG CHÍNH Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao
**Con lợn** hay **con heo** là loài vật đã gắn bó lâu đời với con người và xung quanh đó là nhiều câu chuyện trong văn hóa đại chúng về con lợn. Trong văn hóa,
**Hiếu Khâm Hiển Hoàng hậu**; (chữ Hán: 孝欽顯皇后; ; ; trước đây La Mã hóa là **Từ Hi Thái hậu T'zu-hsi**; 29 tháng 11 năm 1835 – 15 tháng 11 năm 1908), thường được gọi
**Đồng tính luyến ái** là sự hấp dẫn lãng mạn, sự hấp dẫn tình dục hoặc hành vi tình dục giữa những người cùng giới tính hoặc giới tính xã hội. Là một xu hướng
| religion_year = 2018 | religion_ref = | regional_languages = | demonym = | ethnic_groups = | ethnic_groups_year = 2016 | ethnic_groups_ref = | capital = Tokyo (de facto) | largest_city = Tập tin:PrefSymbol-Tokyo.svg Tokyo
**Friedrich II** (24 tháng 1 năm 171217 tháng 8 năm 1786) là vua nước Phổ trị vì từ ngày 31 tháng 5 năm 1740 cho đến khi qua đời vào ngày 17 tháng 8 năm
**Đại Thắng Minh Hoàng hậu** (chữ Hán: 大勝明皇后; 952 - 1000), dã sử xưng gọi **Dương Vân Nga** (楊雲娥), là Hoàng hậu của 2 vị Hoàng đế thời kỳ đầu lập quốc trong Lịch sử
nhỏ|[[Hirohito|Thiên hoàng Chiêu Hòa]] là một giai đoạn trong lịch sử Nhật Bản tương ứng với thời gian tại vị của Thiên hoàng Chiêu Hòa, từ ngày 25 tháng 12 năm 1926 đến 7 tháng
**Vai trò của Kitô giáo với nền văn minh nhân loại** rất lớn và phức tạp. Nó đan xen với lịch sử và sự hình thành của xã hội phương Tây, và nó đã đóng
thumb|right|Giới tính và xu hướng tính dục khác nhau của mỗi người **Tính dục ở loài người** là năng lực giới tính, thể chất, tâm lý, và sinh dục, bao gồm mọi khía cạnh đặc
Phong cảnh cố đô nhìn từ núi Mã Yên Cửa Đông vào [[đền Vua Đinh Tiên Hoàng]] **Quần thể di tích Cố đô Hoa Lư** là hệ thống các di tích về kinh đô Hoa
**George VI của Liên hiệp Anh** (Albert Frederick Arthur George; 14 tháng 12 năm 1895 – 6 tháng 2 năm 1952) là Quốc vương của Vương quốc Liên hiệp Anh và các quốc gia tự
Quân kỳ của Quân đội Đức quốc xã**Lịch sử quân sự Đức trong Chiến tranh thế giới thứ hai** bắt đầu từ quân số 100.000 do Hòa ước Versailles hạn chế, không được quyền có
Đặc trưng giai đoạn này của Liên xô là sự lãnh đạo của **Joseph Stalin**, người đang tìm cách tái định hình xã hội Xô viết với nền kinh tế kế hoạch nhiều tham vọng,
**Frankfurt** là một thành bang lớn của Đế chế La Mã Thần thánh, là nơi diễn ra các cuộc bầu cử đế quốc từ năm 885 và là thành phố tổ chức Lễ đăng quang
right|thumb|[[Phân tầng xã hội truyền thống của những nước phương tây trong thế kỷ XV]] right|thumb **Giáo hội và nhà nước ở châu Âu thời trung cổ** nêu rõ sự tách biệt nguyên tắc phân
thumb|_[[Sappho và Erinna trong khu vườn ở Mytilene_ bởi Simeon Solomon, 1864]] thumb|right|Biểu tượng đại diện cho người đồng tính nữ được tạo nên từ hai [[biểu tượng thiên văn của sao Kim lồng vào
Bài **Lịch sử Israel** này viết về lịch sử quốc gia Israel hiện đại, từ khi được tuyên bố thành lập năm 1948 cho tới tới hiện tại. Nền độc lập của Nhà nước Israel
**Cuộc khủng hoảng tị nạn Ukraina** là một cuộc di chuyển lớn của người dân Ukraina trong cuộc xâm lược do Nga tiến hành vào năm 2022. Khủng hoảng bắt đầu với cuộc xâm lược
**Maximilian II** (31 tháng 7 năm 1527 – 12 tháng 10 năm 1576) là Hoàng đế La Mã Thần thánh từ năm 1564 cho đến khi ông qua đời năm 1576. Là thành viên của
**Chế độ Uông Tinh Vệ** là tên gọi của giới sử gia dành cho **Chính phủ Cải tổ Quốc dân Trung Hoa Dân Quốc** (Tiếng Trung Quốc**:** 中華民國國民政府; Bính âm : _Zhōnghuá mínguó guómín zhengfǔ),_
**Luise Ulrike của Phổ** (; 24 tháng 7 năm 1720 – 16 tháng 7 năm 1782) là Vương hậu Thụy Điển từ năm 1751 đến năm 1771 với tư cách là phối ngẫu của Adolf
thumb|Các khu định cư cổ đại tại Krym và khu vực xung quanh thumb|Đồng xu từ [[Chersonesus biểu thị Artemis, hươu, bò, dùi cui và bao đựng tên ()]] Lịch sử thành văn của bán
**Báo sư tử** (_Puma concolor_) hay **báo cuga** (tiếng Anh: **Cougar**) là một loài mèo lớn trong Họ Mèo phân bố ở Bắc Mỹ, Trung Mỹ và Nam Mỹ. Phạm vi của nó kéo dài
**Franz II** (tiếng Anh: Francis II; 12 tháng 2 năm 1768 – 2 tháng 3 năm 1835) là Hoàng đế cuối cùng của Đế quốc La Mã Thần thánh (1792 – 1806) với đế hiệu
Malaysia là một quốc gia tại Đông Nam Á, vị trí hàng hải chiến lược của nó có những ảnh hưởng căn bản đối với lịch sử quốc gia. Văn hóa Ấn Độ giáo và
**Friedrich Wilhelm I**, tên thật là **Friedrich Wilhelm von Hohenzollern**, (14 tháng 8 năm 1688 – 31 tháng 5 năm 1740), phiên âm tiếng Việt là **Phriđrích I Vinhem** là một thành viên của Hoàng
**Henri xứ Bourbon** (; 13 tháng 12 năm 1553 – 14 tháng 5 năm 1610), cũng gọi là **Henri IV của Pháp** () hoặc **Enrique III của Navarra** (), là Vua nước Pháp từ năm
**Người Tráng** hay **người Choang** (Chữ Tráng Chuẩn: Bouxcuengh, //; Chữ Nôm Tráng: 佈壯; Chữ Hán giản thể: 壮族, phồn thể: 壯族, bính âm: Zhuàngzú; Chữ Thái: ผู้จ้วง, _Phu Chuang_) là một nhóm dân tộc
nhỏ|phải|[[Ngựa là loài được thuần hóa để sử dụng trong chiến tranh từ sớm, là động vật gắn liền với chiến trường, trận địa, với các vị danh tướng]] **Động vật trong quân sự**, **chiến
Lĩnh vực tâm lý học đã nghiên cứu sâu rộng về đồng tính luyến ái như một xu hướng tính dục của con người. Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ đã đưa đồng tính luyến
**Bình Định** là một tỉnh cũ ven biển nằm ở phía bắc vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, miền Trung, Việt Nam. Ngày 12 tháng 6 năm 2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết số
**Song tính luyến ái** (tiếng Anh: **Bisexuality**) chỉ sự hấp dẫn hoặc hành vi tình cảm hoặc tình dục với giới nam và nữ hoặc nhiều hơn một giới. "Song tính" cũng có thể được
**Công khai tính dục** (_coming out of the closet_, thường được nói ngắn gọn là **coming out**), là một cụm ẩn dụ cho việc người thuộc cộng đồng LGBT tự tiết lộ về xu hướng
**Hội họa dân gian Việt Nam** là thuật ngữ mô tả một loại hình mỹ thuật dân gian đã hiện diện từ rất lâu đời tại Việt Nam và thường được sáng tác bởi các
**Nhật Bản xâm lược Thái Lan** là cuộc chiến giữa Thái Lan và Đế quốc Nhật Bản xảy ra vào ngày 8 tháng 12 năm 1941. Mặc dù có giao tranh ác liệt ở miền
thumb|right|Mô hình tàu của đội thám hiểm Trịnh Hòa, [[bảo tàng khoa học Hồng Kông.]] **Trịnh Hòa hạ Tây Dương** là bảy chuyến thám hiểm hàng hải của hạm đội kho báu cho nhà Minh
thumb|upright=1.4|[[Đất xấu khắc vào đá phiến sét dưới chân cao nguyên Bắc Caineville, Utah, trong đèo được khắc bởi sông Fremont và được gọi là the Blue Gate. Grove Karl Gilbert đã nghiên cứu các
**Người Pháp gốc Việt** là nhóm người có tổ tiên xuất xứ từ Việt Nam nhưng sau định cư ở Pháp. Đây là một trong những cộng đồng Việt kiều lớn nhất thế giới. Vì
**Hoa hậu Thế giới **(tiếng Anh: **Miss World**) là tên cuộc thi sắc đẹp quốc tế được Sách Kỷ lục Guinness công nhận là cuộc thi có có quy mô lớn thứ nhất trên thế
**Thanh Hóa** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Thanh Hóa, Bắc Trung Bộ, Việt Nam. Thành phố Thanh Hóa từng là một trong những thành phố trực thuộc tỉnh lớn nhất của cả
**Đôn Túc Hoàng quý phi** (chữ Hán: 敦肅皇貴妃; Khoảng 1695 - 27 tháng 12, năm 1725), Niên thị (年氏), Hán Quân Tương Hoàng kỳ, là một phi tần rất được sủng ái của Thanh Thế
**Maximilian Franz của Áo**, (tên đầy đủ tiếng Đức là _Maximilian Franz Xaver Joseph Johann Anton de Paula Wenzel von Österreich_; 8 tháng 12 năm 1756 – 27 tháng 7 năm 1801), là Tuyển hầu
**Nhà Hậu Kim** (1616–1636) là một triều đại Trung Quốc được thành lập bởi thủ lĩnh Kiến Châu Nữ Chân Nỗ Nhĩ Cáp Xích ở Mãn Châu trong khoảng thời gian 1616-1636, và là tiền