✨Triết lý phương đông 1 (Minh đạo nhân sinh + Trang tử tâm đắc)

Trong cuốn sách “Minh đạo nhân sinh”, GS. Michael Puett đã hệ thống, giảng giải những triết lý của các triết gia Phương Đông dễ hiểu một cách đáng kinh ngạc.  Michael Puett chỉ ra rằng, từ 2.000 năm trước, các triết gia Trung Hoa cổ đại như Khổng Tử, Lão Tử, Mạnh Tử, Trang Tử, Tuân Tử, Quản Tử … đã có những phát kiến tuyệt vời về việc phát triển con người và thay đổi xã hội một cách hài hòa, tích cực.

Khác với những hiểu lầm về quan điểm “thuận theo tự nhiên” hoặc các quan điểm ủy mị hoài tưởng về các xã hội cũ, tư tưởng cấp tiến của những triết gia phương Đông thể hiện ở quan điểm sự biến đổi tích cực không đến từ việc tìm kiếm một con người “thật sự” - vốn có sẵn mà đến từ việc tạo ra các điều kiện mới. Trong đó, trọng tâm trong tư tưởng của Khổng Tử và nhiều nhà triết học cổ đại là mối quan hệ tốt không chỉ đến từ sự chân thành bên trong, mà còn đến từ những “nghi thức” chúng ta thực hiện trong đó. Vì vậy, việc tu dưỡng đạo đức, tự rèn luyện bản thân là tối quan trọng. Hay nói cách khác, không có lối mòn nào là đúng đắn để chúng ta đi theo ngay từ đầu mà chỉ có quá trình tu dưỡng để trở nên tốt hơn phù hợp với từng giai đoạn và thời điểm.

Mọi người đều biết, Trang Tử là người có tâm hồn không nhuốm hồng trần, không luỵ thế tục, tự do tự tại, biết giũ bỏ mọi vật tục, tạp niệm để cho tâm hồn mìnhgiao hòa cùng tinh thần trời đất. Trên đến tận trời xanh, dưới đến tận suối vàng, khi vui thì ông cười, khi giận thì ông mắng, kiến giải sâu sắc, luận khắp anh hùng trong thiên hạ. Chúng ta biết rất ít về cuộc đời Trang Tử. Ghi chép chính xác về cuộc đời ông chỉ là vài dòng ngắn gọn trong sách Sử ký của Tư Mã Thiên: Trang Tử là người đất Mông thuộc nước Tống thời Chiến Quốc (nay thuộc huyện Thương Khâu, tỉnh Hà Nam). Ông từng giữ chức Tất Viên tiểu lại, tương đương với chức thủ kho ngày nay. Cả đời ông sống trong thời Chiến Quốc phân tranh, chiến loạn liên miên, khắp nơi cầu hiền như khát nước. Nhưng ông ẩn cư đến già, không chịu ra làm quan, không có bất kỳ một danh phận xã hội nào. Ông chỉ để lại một cuốn Trang Tử (hay còn gọi là Nam Hoa kinh) xưa nay được liệt vào hàng kinh điển. Giá trị của nó chính là ở tư tưởng vô biên vô cùng, kỳ dị mà độc đáo. Những câu chuyện về Trang Tử cách đây hàng ngàn năm với những vấn đề nóng bỏng như “Danh”, về “Lợi”, về “Nhận thức chính mình” và về vấn đề sinh tử vẫn còn vô cùng hấp dẫn với bạn đọc ngày nay. Cùng với những phân tích, bình luận giản dị, trực tiếp và tinh tế của Yu Dan – Bà hiện là giáo sư tại Đại học Bắc Kinh – đã đưa những tư tưởng của Trang Tử gần gũi hơn với độc giả hiện nay, chính vì thế mà “Trang Tử Tâm Đắc” đã được phát hành 10 triệu bản tại Trung Quốc