La Mã hóa hoặc Latinh hóa (tiếng Anh: Romanization hay Latinization) là một thuật ngữ về ý nghĩa văn hóa và lịch sử đều biểu thị quá trình tiếp nhận nền văn hóa La Mã khác nhau, chẳng hạn như giao thoa văn hóa, hội nhập và đồng hóa của những cư dân được sáp nhập và nằm ngoài biên ải của Cộng hòa La Mã và Đế quốc La Mã về sau này. Nền sử học La Mã cổ đại và sử học Ý cho đến thời kỳ phát xít hay dùng để gọi những quá trình khác nhau của việc "khai hóa dân man rợ".
Đặc điểm
thumb|right|Bản đồ thể hiện các [[thuộc địa của Đế quốc La Mã]]
Sự đón nhận và biến đổi về văn hoá đã được tiến hành từ trên xuống dưới, tầng lớp thượng lưu tiếp nhận văn hóa La Mã đầu tiên và lối sống cũ vẫn kéo dài lâu nhất ở các quận huyện xa trung tâm trong tầng lớp nông dân. Những con tin đóng một vai trò quan trọng trong quá trình này, khi trẻ em thuộc tầng lớp tinh hoa đến từ vùng Mauretania cho tới xứ Gaul đều được người La Mã đưa về nuôi nấng và giáo dục ở Roma.
Ngành sử học La Mã cổ đại và sử học truyền thống của Ý đã xác định đầy tự tin các quá trình khác nhau có liên quan với một "nền văn minh của người man rợ". Giới sử học ngày nay có một cái nhìn tinh tế hơn: bằng cách cầu hòa với Roma, thành phần ưu tú địa phương có thể làm cho vị thế của họ được an toàn hơn và củng cố uy tín của mình. Những chủ đề mới bao gồm việc nghiên cứu giá trị cá nhân và tập thể cùng việc xây dựng bản sắc riêng, các khía cạnh cá nhân của nguồn gốc quốc gia dân tộc. Sự chuyển tiếp này có tác dụng riêng biệt ở những tỉnh khác nhau; như Blagg và Millett nhấn mạnh ngay cả một tỉnh La Mã có thể quá rộng lớn cho một bức tranh về việc tổng quát hóa.
Một đặc trưng của nền văn hóa La Mã là đã tạo ra hàng trăm thuộc địa La Mã trên khắp vùng lãnh thổ của nước Cộng hòa La Mã và Đế chế La Mã sau này. Đến thời Traianus, đế chế đã tạo ra các thuộc địa bằng cách sử dụng lực lượng cựu chiến binh, chủ yếu từ bán đảo Ý nhằm đẩy mạnh phong tục và luật lệ La Mã qua việc sử dụng tiếng Latinh như Livius mô tả dưới đây:
Quá trình
Chính sự tồn tại là ngọn nguồn vụ tranh luận giữa các nhà khảo cổ ngày nay. Một trong những phương pháp tiếp cận đầu tiên, có thể được coi là phương pháp "truyền thống" ngày hôm nay do Francis Haverfield đề ra. Ông thấy quá trình này bắt đầu chủ yếu trong những xã hội sau khi bị người La Mã chinh phục (ví dụ như đảo Anh và xứ Gaul), nơi mà chính sách của người La Mã nhắm vào từ đầu việc khuyến khích sự gia tăng dân số 'La Mã' trong tỉnh thông qua việc thành lập các thuộc địa của cựu chiến binh. Những thuộc địa này (coloniae) đều nói tiếng Latinh và trở thành công dân La Mã sau nhiệm kỳ quân đội của họ, do vậy Haverfield đã cho rằng điều này sẽ để lại ảnh hưởng 'theo kiểu La Mã' trên các cộng đồng bản địa.
Nhờ vào tiến trình này, dù được thúc đẩy bởi các tiêu chuẩn vào đầu thế kỷ 20 của chủ nghĩa đế quốc và thay đổi văn hóa, tạo cơ sở cho sự hiểu biết hiện đại về La Mã hóa. Tuy nhiên, qua những nghiên cứu mang tính học thuật gần đây đã cống hiến bản thân nó nhằm cung cấp các mô hình thay thế như làm thế nào mà cư dân bản địa tiếp nhận văn hóa La Mã, trong khi đặt câu hỏi về mức độ nền văn hóa này được chấp nhận hay phản đối.
Mô hình không can thiệp – Tầng lớp tinh hoa bản địa được khuyến khích gia tăng vị thế xã hội thông qua việc giao thiệp với kẻ chinh phục hùng mạnh có thể là trong cách ăn mặc, nhà ở và tiêu dùng thực phẩm. Điều này cung cấp cho họ quyền lực liên quan. Việc thành lập một hệ thống chính quyền dân sự đã mau chóng áp dụng nhằm củng cố tính lâu dài của bộ máy thống trị La Mã.
Đặc tính chênh lệch – Chẳng có sự đồng nhất nào về bản sắc mà giới học giả có thể mô tả chính xác như truyền thống 'La Mã hóa'. Khác biệt cơ bản trong một tỉnh có thể thấy rõ thông qua kinh tế, tôn giáo và bản sắc. Không phải tất cả tỉnh đều thuộc phe thân Roma, cũng như không phải tất cả các tầng lớp tinh hoa tìm được giống như các tầng lớp thượng lưu La Mã.
Tiếp biến văn hóa – Các khía cạnh của hai nền văn hóa bản địa và La Mã được hòa hợp với nhau. Điều này có thể được nhìn thấy trong việc thừa nhận La Mã, và tiếp nhận phong tục tập quán tôn giáo phi cổ điển. Bao gồm các vị thần Isis, Epona, Britannia và Dolychenus trong đền Pantheon là bằng chứng về điều này.
Pha trộn văn hóa – La Mã hóa xảy ra như là kết quả đàm phán giữa các yếu tố khác nhau của các tầng lớp xã hội không bình đẳng. Văn hóa vật chất vì vậy mà không rõ ràng.
👁️
33 | ⌚2025-09-03 20:58:28.584
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%

Thuật ngữ "**Lịch La Mã**" dùng để chỉ tất cả các loại lịch do người La Mã sáng tạo và sử dụng cho tới trước thời kỳ Julius Caesar (năm 45 trước Công Nguyên). ##
**Toàn cầu hóa** là khái niệm dùng để miêu tả các thay đổi trong xã hội và trong nền kinh tế thế giới, tạo ra bởi mối liên kết và trao đổi ngày càng tăng
**Văn học Việt Nam giai đoạn 1945 – 1954** gắn liền với hai sự kiện có ảnh hưởng căn bản và sâu rộng đến mọi mặt của đời sống chính trị, xã hội Việt Nam:
nhỏ|phải|Người Hoa ở Sài Gòn vào đầu thế kỷ 20 Người gốc Hoa sống tại Thành phố Hồ Chí Minh tập trung ở quận 5, quận 6, quận 8, quận 10 và quận 11. Theo
**Các cuộc chống đối thuyết tiến hóa** bắt đầu kể từ khi các ý tưởng về sự tiến hóa gây được sự chú ý vào thế kỷ 19. Ban đầu, vào năm 1859, khi Charles
phải|thumbnail|Mật mã Vigenère được đặt tên theo Blaise de Vigenère (hình), mặc dù [[Giovan Battista Bellaso đã phát minh mật mã trước đó. Vigenère đã phát minh một cơ chế tạo khóa tự động mạnh
Vấn đề **nhân quyền tại Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên** rất khó để đánh giá toàn diện vì nó bị xem là vấn đề bí mật và nhạy cảm ở quốc gia
nhỏ|350x350px|Ảnh chụp màn hình của phần mềm [[K Desktop Environment 3#Trinity Desktop Environment|TDE gần như đã địa phương hóa thành tiếng Trung quốc (Phồn thể).]] Trong máy tính, **quốc tế hóa và địa phương hóa**
**Đoàn Văn nghệ Việt Nam** là lực lượng xung kích thuộc Cục Tâm lý chiến, Tổng cục Chiến tranh Chính trị, Bộ Tổng Tham mưu Quân lực Việt Nam Cộng hòa. ## Lịch sử ###
Nguyễn Du Thiên Tài - Vấn Đề Đã Quen Mà Còn Lạ “Điểm mạnh của GS. Nguyễn Đình Chú là có vốn văn hóa rộng. Anh đã và luôn có mặt khi thảo luận những
Nguyễn Du Thiên Tài - Vấn Đề Đã Quen Mà Còn Lạ “Điểm mạnh của là có vốn văn hóa rộng. Anh đã và luôn có mặt khi thảo luận những vấn đề ở tầm
**Hoa Mộc Lan** (Phồn thể: 花木蘭; giản thể: 花木兰; bính âm: Huā Mùlán; Wade–Giles: Hua1 mu4 lan2) là một nhân vật nữ anh hùng trong truyền thuyết dân gian của Trung Quốc. Nhân vật này
**Khu huy Khu hành chính đặc biệt Ma Cao** là huy chương đại diện cho Ma Cao. Thiết kế của khu huy là hình tròn, màu lục làm nền, ở trung tâm có một hoa
**Khu kỳ Khu hành chính đặc biệt Ma Cao** (; pinyin: _Àomén Tèbié Xíngzhèngqū Qūqí_; ) tượng trưng cho Ma Cao. Thiết kế của khu kỳ là hình chữ nhật, màu lục làm nền, ở
**Hòa ước Tôn giáo Augsburg** hay **Hòa bình của Augsburg** là một hiệp ước giữa Karl V, Hoàng đế La Mã Thần thánh và Liên đoàn Schmalkalden, được ký kết vào tháng 9 năm 1555
Một tấm bảng tên tại một ngôi chùa ở Chiang Mai, viết bằng [[chữ Tai Tham|chữ cái Lanna. Việc sử dụng loại chữ này bị suy giảm và tiếng Bắc Thái nay được viết bằng
thumb|Bản đồ cho thấy các vùng lãnh thổ và thuộc địa của người Hy Lạp dưới [[thời kỳ Archaic.]] **Hy Lạp hóa** (tiếng Anh: _Hellenisation_; tiếng Mỹ: _Hellenization_) là sự truyền bá nền văn hóa
nhỏ|phải|Tranh biếm họa về [[trinh nữ Phần Lan và con đại bàng, mỉa mai sự Nga hóa mang tính chộp giật]] **Nga hóa** (_Russification_/_Pусификация_/_Rusifikatsiya_) là một hình thức đồng hóa văn hóa trong đó những
**Việt Nam hóa** hay **Việt hóa** là một quá trình mang tính chất đồng hóa, bao gồm tự nguyện và cưỡng ép, vào nền văn hóa Việt Nam, ngôn ngữ Việt Nam, và trang phục
**Hoa nương** là dụng ngữ xuất hiện sớm nhất từ thời Lê để mô tả phường gái hành nghề xướng kĩ. ## Thuật ngữ **Hoa nương** (花娘) là lối gọi tắt của **hoa mại nương**
thumb|Biểu tượng thường gắn liền với tâm lý bài người Mã Lai. **Tâm lý bài người Mã Lai** (tiếng Anh: Anti-Malay sentiment) là cảm xúc tiêu cực, biểu hiện ở sự thù địch, sợ hãi,
**Hoàng dân hóa** (; ; tiếng Nhật: 皇民化教育) là quá trình mà văn hóa Nhật Bản thống trị, đồng hóa hay ảnh hưởng lên các nền văn hóa khác nói chung. ## Thời kỳ Đế
**Anh hoá** () là một quá trình mang tính chất đồng hóa (tự nguyện và cưỡng ép) một địa điểm, một người vào nền văn hóa Anh, hoặc thay đổi ngôn ngữ không phải tiếng
**Châu Âu hóa** hay **Âu châu hóa** (tiếng Anh: Europeanisation / Europeanization) ý chỉ một số hình mẫu chuyển đổi và hiện tượng liên quan như: * Quá trình một đối tượng chỉ khái niệm
LỜI NÓI ĐẦU Vườn cảnh (viên lâm) Trung Quốc có thể nói là một loại ngôn ngữ lời gọn ý sâu khác. Diện tích của vườn cảnh Trung Quốc nhỏ hơn nhiều so với diện
William Shakespeare, người được ca tụng là “Thi sĩ của dòng sông Avon”, đã gửi gắm cho thế giới văn học 38 vở kịch, 155 bài sonnet, 2 bài thơ tự sự dài… Ông là
Bacon Chính Là Shakespeare William Shakespeare, người được ca tụng là “Thi sĩ của dòng sông Avon”, đã gửi gắm cho thế giới văn học 38 vở kịch, 155 bài sonnet, 2 bài thơ tự
nhỏ|phải|Tượng con Tê giác trước [[Bảo tàng d'Orsay của Henri Alfred Jacquemart, trong lịch sử chúng từng được xem như loài thần thú trị thủy]] nhỏ|phải|Họa phẩm tê giác của Johann Dietrich Findorff **Hình tượng
**Lịch sử Hoa Kỳ**, như được giảng dạy tại các trường học và các đại học Mỹ, thông thường được bắt đầu với chuyến đi thám hiểm đến châu Mỹ của Cristoforo Colombo năm 1492
**Văn Cao** (tên khai sinh là **Nguyễn Văn Cao**, 15 tháng 11 năm 1923 – 10 tháng 7 năm 1995) là một nhạc sĩ, họa sĩ, nhà thơ, chiến sĩ biệt động ái quốc người
**Người Hoa** () là một dân tộc có nguồn gốc từ Trung Quốc và được công nhận là một trong 54 dân tộc của Việt Nam. Các tên gọi khác của họ là **người Minh**,
Bài này viết về một nền văn minh cổ đại. Liên quan đến thành La Mã cổ đại, vui lòng xem Trung tâm lịch sử thành Roma.
**La Mã cổ đại** là nền văn
Tranh tường [[Ai Cập cổ đại về việc cày cấy và bắt chim, khoảng 2700 năm trước Công nguyên, hiện lưu giữ ở bảo tàng Ai Cập, Cairo, Ai Cập.]] **Văn hóa** (chữ Hán: 文化,
**Tự Lực văn đoàn** (chữ Hán: , tiếng Pháp: ) là tổ chức văn học mang tính hội đoàn, một nhóm nhà văn đã tạo nên một trường phái văn học, một phong trào cách
nhỏ|321x321px|Hình tượng trưng một con ma **Ma** còn được gọi là **hồn ma**, là một khái niệm theo quan niệm dân gian để chỉ hồn của người chết (hoặc các sinh vật đã chết khác
**Tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ** là tuyên bố được thông qua bởi cuộc họp của Đệ nhị Quốc hội Lục địa tại Tòa nhà bang Pennsylvania (nay là Independence Hall) ở Philadelphia, Pennsylvania
Một nông dân [[Ai Cập cổ đại|Ai Cập cổ đang cày ruộng bằng cày có bò kéo]] nhỏ|300x300px|[[Ai Cập cổ đại là một ví dụ điển hình của một nền văn hóa sơ khai được
**Ma Cao** hay **Macau** (, ), tên chính thức là **Đặc khu hành chính Ma Cao thuộc Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa**, là một trong hai đặc khu hành chính của nước Cộng hoà
nhỏ|phải|[[Máy Enigma, được người Đức sử dụng trong Đại chiến thế giới II, thực hiện mã hóa được bao vệ các thông tin tính toán học nhạy cam.]] **Mật mã học** là một lĩnh vực
**Văn học Nhật Bản** là một trong những nền văn học dân tộc lâu đời nhất và giàu có nhất thế giới nảy sinh trong môi trường nhân dân rộng lớn từ thuở bình minh
_[[Nhà thiên văn học (Vermeer)|Nhà thiên văn_, họa phẩm của Johannes Vermeer, hiện vật bảo tàng Louvre, Paris]] **Thiên văn học** là một trong những môn khoa học ra đời sớm nhất trong lịch sử
Phong cảnh cố đô nhìn từ núi Mã Yên Cửa Đông vào [[đền Vua Đinh Tiên Hoàng]] **Quần thể di tích Cố đô Hoa Lư** là hệ thống các di tích về kinh đô Hoa
thumb|Hình 1. Hải mã trong não người|260x260px **Hồi hải mã** (hay **hải mã**, **cấu tạo hải mã**, ; , bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp cổ đại **_ἱππόκαμπος_**, nghĩa là con cá ngựa) là thành
Bức tranh này (khoảng năm 1872) do [[John Gast vẽ có tên _American Progress_ là một sự miêu tả mang tính biểu tượng về khái niệm **Vận mệnh hiển nhiên**. Trong hình là nàng Columbia,
**Văn hóa Đông Sơn** là một nền văn hóa cổ đã xuất hiện vào khoảng năm 800 Trước Công Nguyên, từng tồn tại ở một số tỉnh miền Bắc Việt Nam và Bắc Trung bộ
Trong mật mã học, **RSA** là một thuật toán mật mã hóa khóa công khai. Đây là thuật toán đầu tiên phù hợp với việc tạo ra chữ ký điện tử đồng thời với việc
**Nền văn minh La Mã cổ đại** đã có lịch sử lâu đời và để lại nhiều giá trị to lớn cho nhân loại ngày nay trong nhiều lĩnh vực. **Roma** ngày nay trước kia
nhỏ|"[[Capitoline Brutus", một bức tượng chân dung có thể miêu tả Lucius Junius Brutus, người đã lãnh đạo cuộc nổi dậy chống lại vị vua cuối cùng của Rome và là người sáng lập ra
**Đế quốc La Mã** hay **Đế quốc Rôma** ( ; ) là giai đoạn tiếp nối Cộng hòa La Mã cổ đại. Chính thể Đế chế La Mã, được cai trị bởi các quân chủ
**Vincent Willem Van Gogh** (; 30 tháng 3 năm 185329 tháng 7 năm 1890) là một họa sĩ hậu ấn tượng người Hà Lan, được đánh giá là một trong những nhân vật nổi tiếng